

Kể từ khi ra mắt vào năm 2009, Bitcoin (BTC) đã giữ vững vị trí là đồng tiền mã hóa lớn nhất và có ảnh hưởng nhất trong hệ sinh thái tài sản số. Quy mô thị trường và giá trị vốn hóa của Bitcoin luôn vượt trội so với các đồng tiền mã hóa khác—còn gọi là “altcoin”. Tầm ảnh hưởng của Bitcoin không chỉ giới hạn ở giá trị riêng mà còn nằm ở việc giá của Bitcoin thường là chỉ báo chính cho toàn bộ thị trường tiền mã hóa. Để đo lường sức mạnh và tác động của Bitcoin trên thị trường, nhà đầu tư sử dụng chỉ số “sự thống trị của BTC”, chỉ số này giúp nhận diện rõ dòng vốn trong nền kinh tế tài sản số.
Sự thống trị của Bitcoin là chỉ số tài chính dùng để đo lường tỷ trọng vốn hóa thị trường của Bitcoin so với tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa. Công thức tính rất đơn giản: lấy vốn hóa thị trường của BTC chia cho tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa toàn cầu. Vốn hóa thị trường thể hiện tổng giá trị vốn đầu tư vào một loại tài sản, được tính bằng cách nhân giá hiện tại của đồng tiền mã hóa với số lượng coin đang lưu hành.
Ví dụ, nếu Bitcoin được giao dịch ở một mức giá xác định với khoảng 19,7 triệu BTC đang lưu hành, vốn hóa thị trường của Bitcoin sẽ được tính dựa trên số liệu này. Để xác định tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin, lấy con số này chia cho tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa toàn cầu. Tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin biến động theo điều kiện thị trường và cách dòng vốn phân bổ trong hệ sinh thái tiền mã hóa.
Sự thống trị của BTC là chỉ báo quan trọng để nhà đầu tư theo dõi sự chuyển dịch dòng vốn trong toàn thị trường tiền mã hóa. Nhà giao dịch sử dụng tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin nhằm đánh giá mức độ quan tâm của nhà đầu tư đối với altcoin so với Bitcoin. Khi tỷ lệ này giảm, nghĩa là nhiều nhà đầu tư đang rót vốn vào các dự án tiền mã hóa thay thế; ngược lại, khi tỷ lệ tăng, dòng tiền đang rút khỏi các đồng coin nhỏ và chuyển sang Bitcoin. Dữ liệu này giúp nhà đầu tư đánh giá mức độ chấp nhận rủi ro trên thị trường tiền mã hóa khi xây dựng chiến lược giao dịch.
Một ví dụ điển hình là giai đoạn tăng giá mạnh năm 2017-2018, khi giá altcoin tăng mạnh và tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin xuống mức thấp 37%. Thời kỳ này, còn gọi là “mùa altcoin”, cho thấy altcoin hoạt động vượt trội so với Bitcoin. Tuy nhiên, khi thị trường tăng giá năm 2018 kết thúc, tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin liên tục tăng, đạt 71% vào năm 2019, báo hiệu thị trường giảm giá bắt đầu. Những xu hướng này cho thấy tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin có thể là công cụ dự báo chu kỳ thị trường và hiệu suất altcoin.
Tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin chủ yếu bị chi phối bởi cung cầu. Theo lý thuyết kinh tế, giá tăng hoặc giảm tùy thuộc vào sự cân bằng giữa nhu cầu sở hữu tài sản (cầu) và lượng tài sản có trên thị trường (cung). Khi nhu cầu với BTC tăng so với các đồng tiền mã hóa khác, tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin sẽ tăng; ngược lại, nếu ít nhà đầu tư quan tâm tới BTC, tỷ lệ sẽ giảm.
Nhiều yếu tố then chốt tác động tới cung cầu của Bitcoin. Tâm lý thị trường đóng vai trò quyết định: nhà đầu tư lạc quan (“bullish”) có xu hướng mua vào, nhà đầu tư bi quan (“bearish”) lại kỳ vọng giá giảm. Tin tức ảnh hưởng mạnh đến hành vi đầu tư; ví dụ, thông tin tích cực về việc chấp nhận Bitcoin tại các khu vực mới thường thúc đẩy dòng vốn vào BTC. Dữ liệu kinh tế vĩ mô như lạm phát, GDP và tỷ lệ thất nghiệp cũng tác động đến khẩu vị đầu tư tiền mã hóa. Ngoài ra, sự xuất hiện của nhiều altcoin mới mở rộng lựa chọn đầu tư, trong khi vốn hóa thị trường Bitcoin không đổi, khiến thị phần của Bitcoin bị pha loãng và tỷ lệ phần trăm sự thống trị giảm.
Khi thị trường altcoin tiếp tục mở rộng, một số nhà đầu tư nghi ngờ về tính chính xác của tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin như một chỉ báo thị trường. Tỷ lệ thấp không nhất thiết thể hiện đúng ảnh hưởng của Bitcoin, mà còn cho thấy sự bùng nổ của hàng nghìn dự án altcoin nhỏ. Hiệu ứng pha loãng này có thể tạo ra cái nhìn sai lệch về vị thế thực sự của Bitcoin trên thị trường.
Hơn nữa, công thức tính tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin không tính đến sự nổi bật ngày càng tăng của stablecoin—tiền mã hóa ổn định giá, thường neo theo Đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Các stablecoin USD phổ biến đang được nhà giao dịch ưu tiên sử dụng để bảo toàn sức mua khi thị trường biến động. Thay vì chuyển sang Bitcoin khi thị trường giảm giá, nhiều nhà đầu tư chọn stablecoin là nơi trú ẩn an toàn. Sự thay đổi này khiến việc tăng tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin không còn là tín hiệu dự báo thị trường giảm giá như sau đợt tăng giá 2018, qua đó hạn chế sức mạnh dự báo của chỉ số này trong thị trường hiện đại.
Tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin vẫn là chỉ số phổ biến để nhận diện dòng vốn và diễn biến thị trường trong hệ sinh thái tiền mã hóa. Chỉ số này đo lường vốn hóa thị trường của Bitcoin so với tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa, giúp nhà đầu tư đánh giá tâm lý thị trường và mức độ chấp nhận rủi ro. Các số liệu lịch sử đã chứng minh tính hiệu quả của nó trong việc nhận biết chu kỳ thị trường và dự báo hiệu suất altcoin. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của thị trường—bao gồm sự xuất hiện của nhiều altcoin mới và stablecoin—nhà đầu tư cần phân tích tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin một cách thận trọng và kết hợp nhiều chỉ báo khác khi ra quyết định. Sự thống trị của Bitcoin vẫn cung cấp dữ liệu giá trị, nhưng nên được xem là một trong nhiều công cụ trong bộ phân tích thị trường tổng thể.
Tỷ lệ phần trăm sự thống trị của Bitcoin là phần vốn hóa thị trường tiền mã hóa do Bitcoin nắm giữ, cho thấy mức độ ảnh hưởng của Bitcoin so với các đồng tiền mã hóa khác.
Đúng vậy, Tesla đã bán 75% lượng Bitcoin nắm giữ vào năm 2025 và bỏ lỡ mức tăng giá mạnh khi Bitcoin tăng sau đó.
Không phải, khoảng 1,86% địa chỉ ví kiểm soát 90% nguồn cung Bitcoin. Các sàn giao dịch lớn, người dùng đầu tiên và tổ chức là các nhóm sở hữu chủ yếu.
Theo các xu hướng hiện tại, 1 Bitcoin có thể đạt giá trị từ 500.000 USD đến 1 triệu USD vào năm 2030. Dự báo này dựa trên việc các tổ chức ngày càng tham gia, nguồn cung giảm nhờ các sự kiện halving và nhu cầu toàn cầu tăng cao.











