JPMorgan đóng cửa "cửa hậu tài chính": Thanh toán xuyên biên giới bằng stablecoin đối mặt với cuộc chơi hợp quy chuẩn

Viết bài: Michael Roddan, Yueqi Yang

Biên dịch: Block unicorn

Tiêu đề gốc: Công ty khởi nghiệp stablecoin gây rắc rối cho JPMorgan

Gần đây, JPMorgan đã phong tỏa ít nhất hai tài khoản của các công ty khởi nghiệp stablecoin phát triển nhanh, điều này làm nổi bật rủi ro mà các giao dịch tiền điện tử đặt ra đối với ngân hàng, ngân hàng phải hiểu rõ khách hàng và nguồn vốn của họ khi thực hiện giao dịch.

Các công ty khởi nghiệp stablecoin này hoạt động tại Venezuela và một số khu vực khác, nơi bị trừng phạt hoặc hạn chế pháp lý đối với ngân hàng. Trong đó, một công ty khởi nghiệp stablecoin từng tuyên bố khách hàng không cần xác thực danh tính trước khi giao dịch. Một công ty khác sau khi bị JPMorgan phong tỏa tài khoản, dựa trên hồ sơ liên lạc với khách hàng, đã đột ngột chấm dứt tất cả khách hàng đến từ các quốc gia có rủi ro cao.

Stablecoin đang ngày càng phổ biến ở nước ngoài, đặc biệt tại các quốc gia có nền kinh tế và tiền tệ bất ổn. Mùa hè năm ngoái, Mỹ đã thông qua một dự luật về stablecoin, hợp pháp hóa loại tiền điện tử này liên kết với đô la Mỹ.

Cá nhân và doanh nghiệp sử dụng stablecoin để lấy đô la Mỹ và chuyển tiền ra nước ngoài. Họ cần liên hệ với ngân hàng Mỹ để đổi stablecoin lấy đô la. Tuy nhiên, các ngân hàng tỏ ra thận trọng, lo ngại rằng ngay cả trong thời kỳ Tổng thống Trump ủng hộ tiền điện tử, họ cũng có thể bị xử phạt bởi các cơ quan quản lý. Các cơ quan quản lý và thực thi pháp luật toàn cầu cũng đã cảnh báo rằng stablecoin đã bị sử dụng để tài trợ khủng bố, rửa tiền và các hoạt động phạm pháp khác.

JPMorgan đã phong tỏa tài khoản của hai công ty khởi nghiệp do quỹ đầu tư mạo hiểm Y Combinator rót vốn — Blindpay và Kontigo — chủ yếu tập trung vào thị trường Mỹ Latinh. Hai công ty này liên hệ với JPMorgan qua công ty thanh toán kỹ thuật số Checkbook, cũng nhận được sự hỗ trợ từ JPMorgan và các tổ chức khác.

Blindpay đã xử lý hơn 1 tỷ USD giao dịch. Tháng 8 năm nay, công ty bắt đầu cung cấp một tài khoản tại JPMorgan nhằm giúp khách hàng vượt qua các rào cản tiếp cận hệ thống tài chính Mỹ. Trong một bài blog, Blindpay cho biết việc vay vốn ngân hàng Mỹ “khó hơn nhiều so với tưởng tượng”.

Vào ngày hôm đó, JPMorgan và Checkbook đã phong tỏa tài khoản của Blindpay. Theo một loạt bài đăng đã bị xóa trên trang web của công ty, công ty stablecoin này đã nhanh chóng tăng cường các biện pháp chống rửa tiền và xác minh khách hàng. Blindpay chưa phản hồi yêu cầu bình luận.

Năm ngoái, Checkbook gia nhập mạng lưới đối tác thanh toán của JPMorgan, cho phép họ xử lý các khoản thanh toán qua ngân hàng JPMorgan cho khách hàng của mình. Để làm điều này, Checkbook đã tạo các tài khoản ảo tại JPMorgan cho khách hàng.

Tài khoản ảo cho phép các công ty fintech như Checkbook nhanh chóng mở tài khoản đô la Mỹ cho khách hàng quốc tế và doanh nghiệp, giúp tránh các hạn chế do nhiều lý do khác nhau của hệ thống ngân hàng Mỹ. Theo luật pháp Mỹ, các doanh nghiệp mở tài khoản ngân hàng tại Mỹ phải cung cấp bằng chứng về hoạt động kinh doanh tại Mỹ và địa chỉ thực tế tại Mỹ.

Tài khoản ảo đã trở thành dịch vụ phổ biến do các công ty stablecoin như Blindpay cung cấp. Các tài khoản của Checkbook mở ra cánh cửa vào hệ thống tài chính Mỹ cho các công ty nhỏ này. Không lâu sau, JPMorgan phát hiện số lượng các giao dịch tranh chấp (gồm hoàn tiền và từ chối thanh toán) tăng đột biến. Các tranh chấp này có thể bắt nguồn từ gian lận, sử dụng trái phép hoặc lỗi hóa đơn, đặc biệt khi người dùng phản ánh trộm danh tính hoặc tranh cãi về hàng hóa đã mua. Hiện chưa rõ lý do tại sao các công ty này lại có số tranh chấp tăng vọt. JPMorgan đã liên hệ với Checkbook để làm rõ.

Giám đốc điều hành của Checkbook, PJ Gupta, cho biết các công ty như Blindpay và Kontigo là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ từ chối thanh toán tăng. Gupta nhấn mạnh rằng các công ty này cần đảm bảo các giao dịch xử lý qua hệ thống của họ hợp pháp và xác minh danh tính khách hàng chuyển tiền. Ông cũng nói rằng, mặc dù Checkbook đã thực hiện thẩm định khách hàng cho các công ty stablecoin, việc thẩm định khách hàng của các công ty này do chính họ tự chịu trách nhiệm.

Gupta cho biết, khi các giao dịch tranh chấp vượt quá một ngưỡng nhất định, Checkbook và JPMorgan sẽ phong tỏa tài khoản khách hàng. “Trong trường hợp này, chúng tôi tạm dừng hoạt động và phân tích cho đến khi có cam kết. Chúng tôi gửi cam kết đó cho ngân hàng, và nếu ngân hàng cùng chúng tôi đều tin rằng vấn đề không tái diễn, chúng tôi sẽ mở lại tài khoản. Nếu không thể đạt thỏa thuận, chúng tôi sẽ không mở lại.” Gupta nói.

Gupta cho biết, khối lượng giao dịch của các công ty stablecoin chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng giao dịch của Checkbook, với hơn 1 tỷ USD mỗi tháng. Ông cho rằng, các tranh chấp gây ra hành động của JPMorgan là do lượng lớn khách hàng đổ xô sử dụng dịch vụ của các công ty này. “Chuyện này hoàn toàn là do họ mở cổng, một lượng lớn người đổ vào qua internet,” Gupta nói về các tranh chấp của các công ty khởi nghiệp này.

Trừng phạt Venezuela

JPMorgan cho biết, việc phong tỏa các tài khoản của các công ty stablecoin không liên quan đến hoạt động kinh doanh của họ. “Điều này không liên quan đến các công ty stablecoin,” phát ngôn viên JPMorgan nói, “Chúng tôi cung cấp dịch vụ ngân hàng cho các nhà phát hành stablecoin và các doanh nghiệp liên quan, và gần đây còn giúp một nhà phát hành stablecoin niêm yết trên thị trường.” Ngoài ra, ngân hàng từ chối bình luận thêm về vấn đề này.

Kontigo đã huy động 20 triệu USD từ nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm, bao gồm Y Combinator và Founders Inc., là một trong hai nền tảng tiền điện tử được chính quyền Venezuela cấp phép hoạt động tại quốc gia này. Công ty tập trung phục vụ khách hàng Venezuela, và người sáng lập cho biết đã xử lý hơn 1 tỷ USD giao dịch. Trong hai thập kỷ qua, Mỹ đã áp dụng các lệnh trừng phạt đối với một số lĩnh vực, chính phủ và cá nhân Venezuela, trong đó Tổng thống Donald Trump đã tăng cường áp lực lên chính quyền Venezuela.

Trong video quảng bá của Kontigo phát hành tháng này, công ty tuyên bố: “Chỉ trong 30 giây, cá nhân và doanh nghiệp trên toàn thế giới có thể giao dịch bằng stablecoin USDC và USDT mà không cần KYC (xác minh danh tính). Người dùng có thể liên kết tài khoản ngân hàng và chuyển tiền toàn cầu không giới hạn ngay lập tức.” Đồng sáng lập Kontigo, Jesus Castillo, cho biết khách hàng không cần xác thực danh tính khi giao dịch bằng tiền điện tử, nhưng nếu liên quan đến tiền pháp định, họ sẽ phải xác minh danh tính.

Theo hồ sơ liên lạc của Kontigo với khách hàng, JPMorgan đã đột ngột phong tỏa tài khoản của công ty vào tháng 11. Giám đốc điều hành Checkbook, Gupta, cho biết việc phong tỏa do số lượng tranh chấp tăng đột biến. Castillo nói rằng công ty của ông và các công ty tương tự đang đối mặt với vấn đề do Checkbook gây ra.

Vai trò của Kontigo trong việc chuyển tiền ra khỏi Venezuela đã được đề cập trong một báo cáo gần đây của tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) tại Venezuela, mang tên Transparencia Venezuela. Báo cáo cho biết, người dùng có thể gửi tiền lên tới 100.000 USD vào ví kỹ thuật số của Kontigo qua ngân hàng tư nhân Venezuela mà không cần xác thực danh tính người gửi tiền. Castillo khẳng định các cáo buộc này là sai sự thật, công ty đã kiện tổ chức phi lợi nhuận này. Transparency International Venezuela không bình luận.

Ông cũng cho biết, Kontigo còn sử dụng dịch vụ Bridge của Stripe để cung cấp tài khoản ảo cho một số khách hàng tại Mỹ và châu Âu. Castillo không phản hồi về các vấn đề liên quan đến kiểm soát tuân thủ của Kontigo. Bridge từ chối bình luận.

Sau khi JPMorgan phong tỏa tài khoản của Blindpay, CEO kiêm đồng sáng lập Simon Moura và đồng sáng lập João Borges của công ty này đã bay đến San Francisco gặp một nhà đầu tư của Y Combinator để tìm kiếm đối tác xử lý thanh toán hoặc ngân hàng mới.

“Mặc dù rất tiềm năng, chúng tôi đã bị từ chối bởi nhà xử lý thanh toán này vì họ vẫn chưa sẵn lòng hợp tác với các công ty stablecoin,” Moura viết trong một bài blog đã bị xóa. Moura cũng đã đến văn phòng JPMorgan giới thiệu về hoạt động của Blindpay.

Do vấn đề thẩm định, nhóm khách hàng tiềm năng của Blindpay dường như đã giảm mạnh. Ban đầu, công ty từng viết trong một bài blog sau đó bị xóa rằng khách hàng từ “quốc gia rủi ro cao” cần “thực hiện quy trình KYC chặt chẽ hơn”, tức là quy định “hiểu rõ khách hàng” áp dụng cho ngân hàng. Vài ngày sau, Blindpay tuyên bố rằng, sau một vòng thẩm định, tất cả các tài khoản ảo và ví điện tử liên quan đã bị đóng.