35 Yıllık Borç Çıkmazı: Sayılar Gerçekten Neyi Gösteriyor

ABD’nin ulusal borcu, sadece sayılarla gizlenemeyen bir hikaye anlatıyor:

Gidişat net:

• 1990: 3,2 trilyon dolar
• 2000: 5,7 trilyon dolar (+78%)
• 2010: 13,6 trilyon dolar (+139%)
• 2020: $27T (+98%)
• 2025: $38T (+41%)

35 yıl içinde, borç 34,8 trilyon dolar arttı. Bu küçük bir aşırı yüklenme değil — sistematik bir desen var ve bu, GSYİH büyümesini hızla aşan bir şekilde bileşiyor.

İşte ilginç olan nokta: Hükümetin sınırlı çözümleri olan bir matematik problemiyle karşı karşıya:

1. Vergileri artırmak — politik olarak zehirli, ekonomik olarak riskli
2. Harcamaları kısmak — daha da zor politik olarak
3. Ekonomiyi daha hızlı büyütmek — sürdürülebilir %3-4 büyüme gerektirir (garanti edilmez)
4. Enflasyonla eritebilmek — Bu sessiz seçenektir

Enflasyon, tasarruf sahiplerinden borçlulara değer transferi yapar. Yıllık %3 enflasyonla, yaklaşık her yıl 1,1 trilyon dolar gerçek borç değeri kaybolur. Peki sorun nedir? Bu satın alma gücü kaybı, Hazine değil, sizin cebinizi etkiler.

Küresel tablo: $100 Dünyada trilyonlarca kamu borcu, senkronize para birimi değer kaybını en az dirençli yol haline getiriyor. ABD enflasyon yaptığında, sermaye akışları küresel çapta dalgalanır.

Sistem henüz bozuk değil — ama teşvikler uyumsuz. Bu denklemi çözmenin yükü giderek sıradan insanların omuzlarına biniyor; tasarrufların erozyonu, yaşam maliyetlerinin artması ve ücret-alım gücü farklarıyla.

Sizce bu sürdürülebilir mi, yoksa kötü bir sona mı doğru gidiyor?

Veri: ABD Hazine, IMF Dünya Ekonomik Görünümü, BIS