On-chain veriler her şeyi açıklıyor - L2, "gelecekte olabilecek" bir şey değil, şu anda gerçekleşen bir gerçek.

LINEA, STRK, ZK, ARB, STX, OP, CELO, POL, IMX, MNT…… Bu liste arkasında gerçek para akışı var, bu da geliştiricilerin ayaklarıyla oy kullandığının bir sonucudur.

**Neden birden L2 dünyası oldu?**

Aslında sebep oldukça açık: Ana ağ o kadar pahalı ki insanın canını yakıyor, Gas ücretleri o kadar yüksek ki sıradan kullanıcılar doğrudan vazgeçiyor. Bu noktada L2, bir lüks değil, hayati bir kurtuluş haline geliyor. Teknik açıdan, ZK-Rollup ve OP-Rollup artık laboratuvar ürünü değil, büyük ölçekli ticari kullanıma geçiş eşiği çoktan aşılmış durumda. Daha da önemlisi, ekosistem döngüsel hale geldi - DeFi protokolleri, zincir oyunları, sosyal uygulamalar, yeni projelerin neredeyse tamamı L2'ye yöneliyor.

Ana ağ hâlâ orada yavaş yavaş dönüyor, L2 çoktan tam hızla koşmaya başladı.

**Veri Konuşur: L2'nin Üç Sert Göstergesi**

Öncelikle işlem hacmine bakalım: Ethereum ana ağındaki günlük işlemlerde, L2 oranı %40'ı geçti ve hala artıyor. Şimdi paraya bakalım: Kilitli toplam değer (TVL) 30 milyar doları geçti, kurumlar ve bireysel yatırımcılar buraya para yatırıyor. Son olarak insanlara bakalım: Yeni projelerin %60'ından fazlası başlarken doğrudan L2'yi seçiyor, geliştiriciler eylemleriyle bunu ifade ediyor.

**Ekosistem Savaşı: Kim Önde Koşuyor?**

ZK kampı (LINEA, ZK, STX bu ) güvenlik ve düşük maliyet üzerine odaklanıyor ve yüksek kaliteli kullanıcı pazarını hedefliyor. OP kampı (ARB, OP) ise ilk avantaj ve sermaye desteği ile hareket ediyor, ekosistem zaten açılmış durumda. Ayrıca IMX, CELO gibi yeni güçler var, oyun, ödeme gibi dikey alanlarda her birinin kendine özgü stratejileri var.

Bu savaşın ölçüsü, kimin teknolojisinin daha iyi olduğu değil, kimin ekosisteminin hayatta kalıp büyüyebileceğidir.

Sonra ne yapmalı? Gözler ekosistem verilerine odaklanmalı, cüzdan akıllı paranın izinden gitmeli.