Curator modu, Merkezi Olmayan Finans'ın bir sonraki sistematik riski haline gelecek mi?

Yazar: Azuma, Odaily O günlük

Orijinal başlık: DeFi'deki Curator rolü nedir? Bu döngüde karanlık bir tehlike mı olacak?

Arka arkaya meydana gelen büyük güvenlik olayları (Balancer, Stream Finance), DeFi güvenliği sorununu yeniden gündeme getirdi. Özellikle Stream Finance olayı, DeFi pazarında önemli bir rol oynayan Curator'ın var olan büyük potansiyel risklerini de ortaya çıkardı.

Curator, genellikle DeFi borç verme protokollerinde (örneğin, bu seferki Stream olayıyla etkilenen Euler, Morpho) bulunan bir terimdir ve genellikle belirli bir “stratejik fon havuzu (vault)” tasarlayan, uygulayan ve yöneten birey veya takımı ifade eder. Curator, genellikle nispeten karmaşık getiri stratejilerini kullanımı kolay fon havuzlarına paketler, böylece sıradan kullanıcılar “tek tıklamayla yatırarak gelir elde edebilir”, Curator ise arka planda varlıkların belirli getiri stratejisini belirler; örneğin, ağırlık dağılımı, risk yönetimi, yeniden dengeleme periyodu, para çekme kuralları vb.

Odaily Notu: Yukarıdaki resim Morpho üzerindeki Curator fon havuzunu göstermektedir, kırmızı çerçeve içindeki Steakhouse, Gauntlet gibi isimler Curator ana gövdesinin adlarıdır ve bu havuzun tasarımından, dağıtımından ve yönetiminden sorumlu olan ana gövdeyi temsil etmektedir.

Geleneksel merkezi finansal hizmetlerden farklı olarak, Curator kullanıcı fonlarına doğrudan erişim veya kontrol sağlayamaz. Kullanıcıların borç verme protokolüne yatırdığı varlıklar her zaman yönetsiz akıllı sözleşmelerde saklanır, Curator'un yetkisi yalnızca sözleşme arayüzü aracılığıyla strateji işlemlerini yapılandırmak ve yürütmekle sınırlıdır ve tüm işlemler sözleşmenin güvenlik kısıtlamalarından geçmek zorundadır.

Küratörün Pazar Talebi

Kurator'un amacı, piyasanın arz ve talep eşleşmesi sorununu gidermek için profesyonel strateji yönetimi ve risk kontrol yeteneklerini kullanmaktır - bir yandan DeFi'nin giderek karmaşıklaşan yapısına ayak uydurmakta zorlanan sıradan kullanıcılara kazançlarını artırmalarına yardımcı olmak; diğer yandan, borç verme protokollerinin TVL'yi artırmalarına ve sistematik olayların meydana gelme olasılığını azaltmalarına da yardımcı olmaktır.

Curator'ın sorumlu olduğu fon havuzları genellikle klasik borç verme pazarlarına (örneğin Aave) kıyasla daha yüksek getiriler sunabildiği için, bu model doğal olarak fonların ilgisini çekmektedir. Defillama verilerine göre, Curator tarafından yönetilen fon havuzlarının toplam büyüklüğü son bir yıl içinde hızla arttı, 31 Ekim'de bir ara 10 milyar doları aştı, yazının yayımlandığı tarihte ise 8.19 milyar dolarda kaldı.

Şiddetli rekabet içinde, Gauntlet, Steakhouse, MEV Capital, K3 Capital, yönetim ölçeği en büyük birkaç Curator haline geldi ve her biri milyar biriminde devasa fonları yönetiyor. Bu arada, Euler, Morpho gibi Curator likidite havuz modeline odaklanan borç verme protokolleri de TVL'de hızlı bir büyüme gerçekleştirdi ve pazarda başı çeken konumuna başarıyla yükseldi.

Curator'un kâr modeli

Buraya kadar, Curator'ın rolü net bir şekilde belirlenmiş gibi görünüyor ve yeterli bir piyasa talebine de sahip. Peki, bu neden DeFi dünyasını tehdit eden potansiyel bir risk haline geliyor?

Riskleri analiz etmeden önce, Curator iş modelinin kârlılık mantığını anlamamız gerekiyor. Curator, aşağıdaki birkaç yöntemle kâr elde etmeye dayanıyor:

• Performans payı: Yani, strateji kazanç sağladıktan sonra, Curator net kazancın belirli bir yüzdesi oranında pay alır;
• Fon yönetim ücreti: Fon havuzunun toplam varlık büyüklüğüne dayanarak, belirli bir yıllık oranda tahsil edilir;
• Anlaşma teşvikleri ve sübvansiyonlar: Kredi anlaşmaları genellikle Curator'a yeni yüksek kaliteli stratejiler oluşturmasını teşvik etmek için token ödülleri verir;
• Marka türev geliri: Örneğin Curator, markasını duyurduktan sonra kendi ürünlerini hatta tokenlerini de piyasaya sürebilir.

Gerçek dünya koşullarında, performans payı en yaygın Curator gelir kaynağıdır. Aşağıdaki gibi, Morpho'nun Ethereum ana ağı üzerinde MEV Capital tarafından yönetilen USDC likidite havuzu %7'lik bir performans payı alacaktır.

Bu kâr modeli, Curator tarafından yönetilen fon havuzunun büyüklüğü ve strateji getirisi ne kadar yüksekse, Curator'un kârının o kadar büyük olacağı anlamına geliyor - elbette teorik olarak Curator, gelirlerini artırmak için pay oranını yükseltebilir, ancak nispeten yoğun piyasa rekabetinde, hiçbir Curator kullanıcıdan kolayca pay kapmaya cesaret edemez.

Bu arada, çoğu mevduat kullanıcısının Curator'un marka farklılıklarına duyarsız olması nedeniyle, hangi havuza depozit yapacaklarına karar vermeleri genellikle yalnızca görünürdeki APY rakamına bağlıdır. Bu, fon havuzunun çekicilik seviyesinin de strateji getirisinin doğrudan bir yansıması haline gelmesini sağlıyor, dolayısıyla strateji getirisi, Curator'un getiri durumunu belirleyen temel faktör haline geliyor.

Getiri oranı etkisiyle, risk giderek göz ardı ediliyor

Hassas okuyucular sorun çıkacağını fark etmiş olabilir. Getiri odaklı bir modelde, Curator’ın daha yüksek getirili “fırsatlar” aramaktan başka seçeneği yoktur, böylece daha yüksek kar elde edebilir; ancak getiri ile risk genellikle pozitif korelasyona sahiptir. Bu da bazı Curator’ların öncelikli olarak düşünmesi gereken güvenlik sorununu giderek belirsizleştirmesine ve risk almaya yönelmesine neden olur – “sonuçta ana para kullanıcıya ait, kar ise benim.”

Stream Finance örneğinde, bu kadar büyük bir etki yaratmanın en önemli nedenlerinden biri, Euler ve Morpho üzerindeki bazı Curator'ların (MEV Capital, Re7 gibi tanınmış markalar dahil) riski görmezden gelerek, Stream Finance'in xUSD pazarına fon tahsis etmeleri ve bu durumun, ilgili Curator'un fon havuzuna para yatıran kullanıcıları doğrudan etkilemesi, ardından da borç verme protokolünün kendisinde kötü alacaklar ortaya çıkarması ve dolaylı olarak etki alanını genişletmesidir.

Odaily notu: Aşağıdaki görsel, DeFi topluluğu YAM'ın Stream Finance olayındaki çeşitli Curator ile ilgili borç pozisyonlarını düzenlemesini göstermektedir.

Ve Stream Finance olayından birkaç gün önce, CBB (@Cbb0fe) dahil olmak üzere birçok KOL ve kuruluş xUSD'nin potansiyel şeffaflık ve kaldıraç riski konusunda uyarıda bulunmuştu, ancak bu Curator'lar açıkça bunu göz ardı etmeyi seçtiler.

Elbette, tüm Curator'lar Stream Finance'ın etkisine maruz kalmadı; Gauntlet, Steakhouse, K3 Capital gibi önde gelen Curator'lar, xUSD'ye fon tahsis etmeyi hiç düşünmedi. Bu da, güvenlik sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirdiği takdirde, Curator gibi uzman kuruluşların potansiyel riskleri tanıyıp bunlardan kaçınma yeteneğine sahip olduğunu gösteriyor.

Kurator daha büyük risklere yol açar mı?

Stream Finance olayından sonra, Curator ve bunun yaratabileceği potansiyel risk etkileri daha fazla kişinin dikkatini çekti.

Chorus One yatırım analisti Adrian Chow, X üzerinde Curator ve ilgili kredi protokollerini bu döngünün Celsius ve BlockFi ile karşılaştırdı. Elbette, yalnızca veriler açısından bakıldığında, toplam değeri 80 milyar doları aşan Curator fon havuzunun, önceki döngüdeki kara kuğu olaylarının etkisiyle eşdeğer bir etki ölçeğine sahip olduğu ve Curator'un ana akım kredi protokollerinde yaygın bulunması da göz ardı edilemeyecek bir etki alanına işaret ediyor.

Acaba Curator bu döngüde daha büyük ölçekli risk kazalarının tetikleyicisi olacak mı? Bu zor bir sorudur. Curator'ın varoluş amacına baktığımızda, bu rolün işlevi, uzman yönetim becerileri aracılığıyla sıradan kullanıcıların bireysel risklerini azaltmak olmalıydı, ancak iş modeli ve kâr yolu, Curator'ın kendisinin merkezi riskin bir kesişim noktası haline gelmesini kolaylaştırıyor. Bir örnek vermek gerekirse, eğer piyasada birçok borç verme protokolü birkaç Curator'a bağımlıysa, bir anda modelinde beklenmedik bir sapma meydana gelirse (örneğin, oracle fiyat hatası), bu tüm parametrelerin aynı anda yanlış ayarlanmasına yol açar ve dolayısıyla birden fazla likidite havuzunu etkiler.

Ayrıca, mevcut piyasa ortamında, birçok kullanıcının borç verme protokollerinde mevduat yaparken Curator'un rolü hakkında pek bir bilgiye sahip olmadıklarını, bunun yerine sadece tanınmış bir borç verme protokolüne para yatırdıklarını düşündüklerini belirtmek gerekir. Bu durum, Curator'un rolü ve sorumluluğunun gizlenmesine yol açmakta, kazalar meydana geldiğinde, borç verme protokolünün doğrudan kullanıcıların öfkesine ve hesap sormasına maruz kalmasına neden olmaktadır. Bu da bazı Curator'ların aşırı kar elde etmeye yönelik agresif bir yaklaşım sergilemesini daha da teşvik etmektedir.

DeFiance Capital kurucusu Arthur dün bu olgu hakkında şunları söyledi: “Bu, Curator tabanlı DeFi borç verme modeline karşı duyduğum şüpheciliğin sebebidir. Borç verme platformları, itibar riski ve kullanıcıları koruma sorumluluğunu üstleniyor; ister istemez, azınlıkta kalan kötü yönetilen, kurallara aykırı hareket eden Curator'lar platforma etki edebiliyor.”


Kişisel olarak, Curator aracılığıyla fon havuzlarını yönetmenin başarısız bir iş modeli olduğunu düşünmüyorum ve bazı Curator fon havuzlarında (şu an sadece Steakhouse kaldı) hala fon mevcut. Ancak, bazı Curator'ların saldırgan eğilimlerinin daha büyük riskler doğurabileceği konusunda hemfikirim. Bu durumun daha derin nedenleri, kullanıcı grubuyla ve bazı Curator'ların risk kontrolü konusundaki yetersizlikleriyle ilgilidir ve daha önce bahsedilen çıkar çatışmalarından dolayı, ikincisinin belirli bir subjektif faktör içermesi muhtemeldir.

Kullanıcıların, protokolleri, fon havuzlarını ve strateji yapılandırmalarını kendilerinin değerlendirmeleri gerektiğini sürekli olarak vurguluyor olsak da, bu durumun gerçekleştirilmesi açıkça zordur çünkü çoğu kullanıcı bunun için zaman, uzmanlık bilgisi veya istek bulamamaktadır. Bu bağlamda, çoğu kullanıcı, farkında olmadan, genel olarak daha yüksek getiriler sunan Curator fon havuzlarına yatırım yapmaktadır, bu da Curator'ün yönetimindeki fon büyüklüğünün hızla artmasına yol açmaktadır. Bunun karşılığında, bazı Curator'ler bu durumu daha fazla fon çekmek için kullanmayı iyi bilmektedir; daha agresif stratejilerle fon havuzunun getirisini artırmakta ve ardından daha yüksek getirilerle daha fazla fon akışı sağlamaktadır.

Mevcut durumu nasıl iyileştirebiliriz?

Büyümek her zaman sancılı bir süreçtir. Stream Finance olayı, DeFi pazarına bir kez daha ağır bir darbe vurmuş olsa da, belki de kullanıcıların Curator'a dair farkındalığını artırmaları ve pazarın Curator davranışlarını düzenleme konusunda iyileşmesi için bir fırsat olabilir.

Kullanıcı perspektifinden bakıldığında, kullanıcıların mümkün olduğunca bağımsız araştırma yapmalarını öneriyoruz. Belirli bir Curator fon havuzuna para yatırmadan önce, o Curator'un itibarına ve ilgili fon havuzunun tasarımına dikkat etmelidirler. Araştırma düşünceleri şunları içerir, ancak bunlarla sınırlı değildir:

• Açık bir risk modeli veya stres test raporu var mı?
• Yetki sınırları şeffaf mı? Çoklu imza veya yönetim kısıtlamalarına tabi mi?
• Geçmiş stratejilerin geri çekilme sıklığı ve aşırı piyasa koşullarındaki performansı nasıl?
• Üçüncü taraf denetimi yapıldı mı?
• Teşvik mekanizması kullanıcı çıkarlarıyla uyumlu mu?

En önemlisi, kullanıcıların risklerin her zaman getiri ile doğru orantılı olduğunu fark etmeleri gerektiğidir. Fon tahsis kararları almadan önce, en uç durumlar için en iyi düşünce önlemini almak önemlidir. Her zaman Bitwise'in baş yatırımcısı Matt Hougan'ın şu sözünü akılda tutabilirsiniz: “Çoğu kripto para çöküşü, yatırımcıların çift haneli risksiz getirilere inanmaları nedeniyle olmuştur ve piyasada kesinlikle risksiz çift haneli getiriler yoktur.”

Curator ile ilgili olarak, hem risk disiplin bilincini hem de risk yönetim yeteneklerini artırmak gerekmektedir. DeFi araştırma kurumu Tanken Capital, bu konuda bir Curator'ın risk yönetimi açısından temel gereksinimlerini özetlemiştir; bunlar arasında şunlar bulunmaktadır:

• Geleneksel finans alanında uyum bilincine sahip olmak;
• Portföy risk yönetimi ve getiri optimizasyonu;
• Yeni tokenleri ve DeFi mekanizmalarını anlamak;
• Oracle ve akıllı sözleşmeleri anlamak;
• Pazarları izleme ve akıllı yeniden yapılandırma yeteneğine sahip.

Ve Curator ile doğrudan ilişkili olan borç verme protokolü, Curator'un strateji modelini kamuya açıklamasını, model üzerinde veri doğrulaması yapabilmesini, Curator'a karşı hesap verebilirlik yeteneğini korumak için staking cezai mekanizmasının getirilmesini, Curator'un performansını düzenli olarak değerlendirmeyi ve gerekirse değiştirilip değiştirilmeyeceğine karar vermeyi gerektirmektedir. Ancak sürekli aktif denetim ile risk alanını mümkün olduğunca daraltarak, tüm sistemin risk rezonansından daha etkili bir şekilde kaçınılabilir.